Suv resurslarini boshqarish va qishloq xoʻjaligini barqaror rivojlantirish ikkinchi Toshkent xalqaro investitsiya forumining mavzularidan biriga aylandi
Poytaxtimizda ikkinchi Toshkent xalqaro investitsiya forumi bo‘lib o‘tmoqda, forum doirasida “Suv resurslarini kompleks boshqarish: qishloq xo‘jaligini barqaror rivojlantirish, Markaziy Osiyoda oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlash” mavzuida panel munozarasi o‘tkazildi.
Tadbirni Birlashgan Millatlar Tashkiloti Taraqqiyot dasturining doimiy vakili Matilda Dimovska olib bordi. Shuningdek, sessiyada Shveytsariya elchixonasi missiya rahbari o‘rinbosari, hamkorlik bo‘limi boshlig‘i Reyxel Besh, O‘zbekiston Respublikasi Suv xo‘jaligi vazirligi vazirining birinchi o‘rinbosari Azimjon Nazarov, Boston Consulting Group boshqaruvchi direktor va hamkor Igor Alekseev, Synergy Consulting hamkori Chetan Kapur, ACIR Janubiy Yevropa bo'yicha vitse-prezidenti Egor Junyaev va boshqalar spikerlar sifatida ishtirok etdilar.
Mutaxassislarning fikricha, 2040-2050 yillarga kelib suv resurslariga talab ortib borishi jahon iqtisodiyotida tarkibiy o‘zgarishlarga olib kelishi muqarrar. Jahon meteorologiya tashkiloti hisobotiga ko'ra, 2050 yilga borib Yer yuzida 5 milliarddan ortiq odam u yoki bu darajada suv tanqisligini boshdan kechiradi. Panel sessiya ishtirokchilari suv tanqisligi qishloq xo‘jaligi va umuman iqtisodiyotni rivojlantirish uchun jiddiy muammoga aylanishi mumkinligini ta’kidladilar.
Ekspertlar Markaziy Osiyoda qishloq xo‘jaligining barqaror rivojlanishi va oziq-ovqat xavfsizligi uchun suv resurslarini kompleks boshqarishning ahamiyatini muhokama qildilar. Shuningdek, suv resurslarini kompleks boshqarish mexanizmlarini samarali joriy etish bo‘yicha ko‘riladigan chora-tadbirlar ham muhokama qilindi.
O‘zbekiston suv xo‘jaligi vaziri o‘rinbosari Azimjon Nazarov suv resurslarining 80 foizi boshqa mamlakatlardan oqib kelishi, atigi 20 foizi mamlakatimizda hosil bo‘lishini ta’kidladi. Bundan 30-40 yil avval yaratilgan infratuzilma esa jiddiy modernizatsiyani talab qiladi. Suv resurslari bilan ta'minlanishning kamayishi, yangi obyektlar sonining ko'payishi natijasida aholi soni o'sib bormoqda, bu esa suv resurslarining yangi miqdori va sifatini talab qiladi. Bizning hisob-kitoblarga ko‘ra, 2030 yilga borib bizga 7 milliard kub metr suv yetishmaydi. Suvdan oqilona foydalanish zarur.
Boston Consulting Group boshqaruvchi direktori va hamkori Igor Alekseev buni quyidagi takliflar bilan tasdiqlaydi:
“Agar Oʻzbekistonda suvni tejash boʻyicha barcha tashabbuslarni toʻplasak, taxminan 19 milliard dollar sarmoya talab etiladi. Shundan 4 mlrd. nasos stansiyalari va 6 mlrd.ga yaqini xo‘jalik subyektlariga suv tejovchi texnologiyalarni joriy etish uchun subsidiyalar uchun ketadi. Moliya vazirligi va Suv xo‘jaligi vazirliklari bilan birgalikda ushbu kanallar funksiyasini baholagan holda kanallar tizimining modelini ishlab chiqdik. Eng muhimi esa - ma'lum bir hududda suvni iqtisodiy ta'minlash tizimini ishlab chiqish.
Bizdagi maʼlumotlarga koʻra, respublika hududlarida suv resurslarining qoʻshimcha hajmlarini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlar ustuvor boʻlishi kerak. Bular yangi to'g'onlar va yangi suv omborlari.
Panel sessiya ishtirokchilari bunday mexanizmlarni amalga oshirish uchun to‘g‘ri huquqiy va institutsional shart-sharoitlar yaratish muhimligini ta’kidladilar. Tadbirda qishloq xo‘jaligining barqaror rivojlanishini ta’minlaydigan chora-tadbirlar ham muhokama qilindi. Mutaxassislar suv resurslaridan foydalanishni yaxshilash, qishloq xo‘jaligida suvdan foydalanish texnologiyalari va usullarini takomillashtirish zarurligini ta’kidladilar.
Panel sessiya forumning muhim qismiga, ekspertlar va Markaziy Osiyoda suv resurslarini boshqarish bilan shug‘ullanuvchi davlat organlari vakillari o‘rtasida tajriba va bilim almashish uchun ajoyib platformaga aylandi. Tadbir viloyatda agrar tarmoqni barqaror rivojlantirish va oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlashga xizmat qiladigan yangi g‘oya va tavsiyalar ishlab chiqish imkonini berdi.