Bokuda BMTning Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun maxsus dasturi (SPECA) Boshqaruv kengashining 18-sessiyasi bo‘lib o‘tdi
23-noyabr kuni O‘zbekiston Respublikasi investitsiyalar, sanoat va savdo vaziri Laziz Kudratov Boku (Ozarbayjon) shahrida bo‘lib o‘tgan BMTning Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun maxsus dasturi (SPECA) Boshqaruv kengashining 18-sessiyasida ishtirok etdi.
Dastur tashkil etilganining 25 yilligi munosabati bilan tashkil etilgan tadbirda, shuningdek, Ozarbayjon, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston, Turkmaniston va Vengriyaning tegishli vazirliklari rahbarlari hamda BMT Yevropa iqtisodiy komissiyasi (UNECE) va BMTning Osiyo va Tinch okeani iqtisodiy komissiyasi (ESCAP) rahbarlari ishtirok etdi.
Laziz Kudratov o‘zining qutlov so‘zida SPECA doirasida savdo, transport, energetika, suv resurslari, innovatsiyalar va texnologiyalar, ekologiya va gender tengligi kabi sohalarda amalga oshirilayotgan qo‘shma dasturlar muhimligini ta’kidlab, mintaqaviy hamkorlikni rivojlantirish va barqaror rivojlanish maqsadlariga erishish doirasida ko‘rilayotgan choralar muhimligini ta’kidladi.
Bojxona ma’muriyatchiligini takomillashtirish, logistika jarayonlarini raqamlashtirish va kengaytirish, standartlashtirish va sertifikatlashtirish laboratoriyalarini tashkil etish, ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yishni hisobga olgan holda mintaqa mamlakatlari o‘rtasidagi tovar ayirboshlashni yanada oshirish, mintaqaviy elektron tijorat platformalari maqsadida o‘zaro hamkorlikni faollashtirish zarurligi qayd etildi.
Moslashuvchan tarif siyosatidan foydalangan holda transport aloqasini kengaytirish va barqaror mintaqaviy tranzit tizimini shakllantirish muhimligi ta’kidlandi. BMT standartlaridan foydalangan holda transport koridorlari bo‘ylab multimodal ma’lumotlar almashinuvini raqamlashtirish bo‘yicha “Yo‘l xaritasi”ni qabul qilinishi olqishlandi.
Alohida tartibda oziq-ovqat xavfsizligi va qishloq xo‘jaligi sohasida hamkorlikni chuqurlashtirish, oziq-ovqat mahsulotlari narxi oshishining oldini olish va Barqaror rivojlanish maqsadlariga erishish bo‘yicha chora-tadbirlar ko‘rish muhimligi qayd etildi. Shu nuqtai nazardan, “yashil” va “resurslarni tejovchi” texnologiyalarni joriy qilish, oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini tashish qoidalarini soddalashtirish bo‘yicha qo‘shimcha rag‘batlantirish choralarini joriy etish taklif etildi.
Mavjud suv resurslariga yuklanish ortib borayotganini hisobga olgan holda ulardan oqilona foydalanish dolzarbligi ta'kidlandi. Bu yoʻnalishda suvni tejovchi ilgʻor texnologiyalarni joriy etish, onlayn maʼlumotlar almashishning yagona axborot tizimini yaratish, irrigatsiya tizimlarini modernizatsiya qilish, sel oqimlaridagi suvlarni toʻplash va saqlash infratuzilmasini rivojlantirish, gidrotexnik inshootlarni loyihalash, qurish va ulardan foydalanish tajribasi bilan almashish boʻyicha izchil chora-tadbirlar koʻrish zarurligiga alohida eʼtibor qaratildi.
O‘zbekistonda qambag‘allikni qisqartirish, oila mustahkamligini, xotin-qizlarning huquqiy himoyasi va farovonligini ta’minlashga qaratilgan gender tengligini ta’minlash bo‘yicha BMTning Barqaror rivojlanish maqsadlarini amalga oshirish borasidagi qadamlar haqida so‘zlandi. Bugungi kunda davlat boshqaruvida xotin-qizlar ulushi 35 foizga yetdi, 2022-yilda oliy o‘quv yurtlariga o‘qishga qabul qilingan qizlar ulushi 49 foizni tashkil etdi.
Dastur samaradorligini oshirish bo‘yicha birgalikdagi ishlar muhimligi, xususan, SPECA mamlakatlarida istiqbolli loyihalarni amalga oshirishga moliyaviy ko‘mak jalb etish maqsadida BMT shafeligida ko‘p sheriklik maqsadli jamg‘armasini tashkil qilish tashabbusini amalga oshirish muhimligi qayd etildi.
Sessiyada kun tartibidagi ustuvor masalalar yuzasidan ham fikr almashildi, mintaqa mamlakatlari oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlik va koʻp qirrali hamkorlikni yanada mustahkamlash boʻyicha umumiy pozitsiyalar ishlab chiqildi.
Tadbir yakunida Dastur maqsadlariga erishish yo‘lida barcha ishtirokchilar tomonidan birgalikda ishlashni davom ettirishga sodiqligi bildirildi, shuningdek, SPECA Boshqaruv kengashi tomonidan bir qator qarorlar qabul qilindi va 2024–2025 yillarga mo‘ljallangan Dastur ish rejasi tasdiqlandi.